Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Soja
Glycine max
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Soja, Soja protéagineux.
Descripcioun :Lou soja èi pas gaire cultiva au nostre, pamens se pòu trouba d'aqui d'eila. Es uno planto de l'an, peludo que fai de pichòti flour vióuleto. Li dòuso soun gibouso e proun peludo.
Usanço :Sabèn que lou soja que nous vèn d'Asìo, èi cultiva subretout pèr si grano d'ounte se fai de "la" paure en graisso e riche en proutido, o peréu d'òli ; lou soubre èi douna i bèsti (tourtèu).
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Glycine
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Glycine max (L.) Merr., 1917